Người chưa thành niên là nguồn lực phát triển xã hội, là chủ nhân tương lai của đất nước, do đó, việc quy định các chính sách pháp luật cũng có những quy định ưu tiên cho sự phát triển, giá dục định hướng cho người chưa thành niên.
Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 có quy định áp dụng riêng cho người chưa thành niên phạm tội. Đây là một quy định rất nhân văn vì hiện nay, tình hình về việc người chưa đủ 18 tuổi phạm tội trở thành một vấn đề được xã hội quan tâm. Những nội dung quy định trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên rất phát triển và hỗ trợ sự phát triển, giáo dục cho những đối tượng này.
- Nguyên tắc xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội:
Thứ nhất, mục đích việc xử lý trách nhiệm hình sự người dưới 18 tuổi phạm tội là nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành công dân có ích cho xã hội.
Thứ hai, Tòa án ưu tiên xem xét áp dụng các biện pháp thay thế xử lý hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội bao gồm khiển trách, hòa giải tại cộng đồng, giám sát, giáo dục tại xã, phường, thị trấn. Điều này có nghĩa chỉ áp dụng hình phạt khi các hình thức trên không đảm bảo sự giáo dục.
Thứ ba, Tòa án không xử phạt tù chung thân hoặc tử hình với người dưới 18 tuổi. Ở mức án có thời hạn, người dưới 18 tuổi phạm tội được hưởng mức án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đủ 18 tuổi trở lên phạm tội tương ứng và không áp dụng hình phạt bổ sung. Tòa án chỉ áp dụng hình phạt tù có thời hạn đối với người dưới 18 tuổi phạm tội khi xét thấy các hình phạt và biện pháp giáo dục khác không có tác dụng răn đe, phòng ngừa.
Thứ tư, không áp dụng hình phạt bổ sung đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.
Ngoài ra, đối với trẻ chưa đủ 16 tuổi vẫn có hai nguyên tắc xử phạt nhân văn là không phạt tiền và án đã tuyên không tính vào xác định tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm.
Như vậy các chính sách pháp luật hình sự của Việt Nam đối với trẻ chưa 18 tuổi là hoàn toàn nhằm phát triển, giáo dục và định hướng cho người chưa thành niên thành công dân tốt cho xã hội.
- Biện pháp tư pháp và hình phạt áp dụng:
- Biện pháp tư pháp:
Bộ luật hình sự mới quy định về biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng đối với trường hợp người chưa thành niên cần một môi trường giáo dục kỹ luật mà môi trường bên ngoài, nhân thân không đảm bảo được về mặt giáo dục.
Việc quy định chính sách về đưa vào trường giáo dưỡng nhằm đảm bảo nguyên tắc chỉ áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên khi các biện pháp giáo dục không đủ răng đe và phòng ngừa tội phạm.
Theo quy định Điều 96, Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 thì theo đó, Tòa án có thể áp dụng biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng từ 01 năm đến 02 năm đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.
- Hình phạt:
Theo quy định pháp luật thì hiện nay chỉ áp dụng các hình phạt sau đối với người chưa đủ 18 tuổi:
- Cảnh cáo: đây là hình phạt nhẹ nhất và có tính răn đe đối với người phạm tội.
- Phạt tiền: là hình phạt áp dụng với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi nếu có thu nhập hoặc có tài sản riêng. Mức phạt không quá 1/2 mức tiền phạt mà điều luật quy định với người thành niên. Và hiện nay phạt tiền không chỉ áp dụng đối với tội ít nghiêm trọng mà còn áp dụng tội nghiêm trọng và ít nghiêm trọng;
- Hình phạt cải tạo không giam giữ: hình phạt này được áp dụng với người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng hoặc phạm tội rất nghiêm trọng do vô ý. Khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ không khấu trừ thu nhập của người đó. Thời hạn cải tạo không giam giữ với người dưới 18 tuổi không quá 1/2 thời hạn mà điều luật quy định.
- Phạt tù: Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù. Nếu là tù có thời hạn, mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 3/4 mức phạt tù mà điều luật quy định.
Như vậy, chính sách quy định pháp luật luôn có những chính sách khoan hồng và đầy ưu đãi đối với người chưa thành niên phạm tội.
Nhằm mục đích răn đe, giáo dục người chưa thành niên, việc áp dụng hình phạt cho người chưa thành niên phạm tội sẽ nhẹ hơn so với người thành niên. Không những thế, các quy địng khác của pháp luật hình sự cũng tạo điều kiện cho người chưa thành niên được giáo dục, phát triển và trở thành công dân tốt cho xã hội.
Nếu như bạn có bất cứ vấn đề gì vướng mắc, chưa rõ và cần một hình thức tư vấn nhanh gọn, tiết kiệm chi phí, bạn hãy tìm đến IURA.
IURA không chỉ là một ứng dụng đơn giản, nó là nơi kết nối bạn với luật sư của mình một cách nhanh chóng, một người bạn đáng tin cậy giúp bạn giải quyết các vấn đề pháp lý không chỉ trong lĩnh vực hình sự mà còn nhiều lĩnh vực khác như dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại,…
Với một cộng đồng luật sư đa ngành, đa nghề, trải dài khắp Việt Nam, IURA tự tin mang đến cho bạn trải nghiệm tư vấn pháp lý tốt nhất.
